Në kulturën tonë, është mjaft e zakonshme që fëmijët e vegjël të protestojnë kur vjen koha e gjumit. Ata shpikin justifikime të ndryshme – se nuk janë të lodhur, se janë të uritur, të etur, se po u tregojnë një histori – të gjitha vetëm për të vonuar të shkojnë në shtrat. Ata kanë frikë nga errësira dhe përbindëshat nën shtrat.
Fëmijët që ende nuk dinë të flasin e shprehin protestën e tyre duke qarë.
Pse një rezistencë e tillë ndaj gjumit?
Shumë vite më parë, psikologu i famshëm i sjelljes, John B. Watson, pohoi se për këtë janë fajtorë prindërit që llastojnë fëmijët. Një qëndrim i tillë ende mbizotëron në shumë shoqëri dhe prindërit këshillohen të jenë të vendosur dhe të mos i nënshtrohen lutjeve të fëmijëve.
Sipas ekspertëve, është një konflikt nga i cili prindërit duhet të dalin fitimtarë.
Megjithatë, diçka i mungon qartë këtij shpjegimi.
Pse fëmijët zgjedhin të testojnë durimin e prindërve?
Ata nuk kundërshtojnë gjërat tjera por pse pikërisht janë kundër gjumit, i cili është kaq i mirë për ta?
Përgjigja fillon të shfaqet sapo largohemi nga bota perëndimore dhe shikojmë fëmijët në kultura të tjera. Kundërshtimi ndaj gjumit është unik për kulturat me një mënyrë jetese perëndimore. Diku tjetër, fëmijët flenë në të njëjtën dhomë dhe kryesisht në të njëjtin shtrat me prindërit e tyre dhe nuk protestojnë për këtë.
Pra, duket se ajo që fëmijët kundërshtojnë është të flenë në vetmi dhe në errësirë. Kur njerëzit nga kulturat joperëndimore dëgjojnë për zakonin tonë për t’i dërguar fëmijët të flenë në një dhomë të veçantë, ata zakonisht tronditen, “Si mund të jenë prindër kaq mizorë?”
Deri vetëm 10,000 vjet më parë, ne të gjithë ishim grumbullues gjuetarësh. Ne të gjithë kemi jetuar në një botë ku të lini një fëmijë vetëm në errësirë do të nënkuptonte t’u jepnim grabitqarëve një kafshatë të shijshme. Përbindëshat nën shtrat ekzistonin vërtet, duke u fshehur nëpër xhungël, duke përgjuar vendbanimet njerëzore. Kasolle prej kashte nuk ofronte mbrojtje, por afërsinë e të rriturve, mundësisht më shumë prej tyre. Gjatë gjithë historisë së species sonë, foshnjat e ndrojtura dhe fëmijët e vegjël që tërhoqën vëmendjen e të rriturve duke qarë kishin një shans më të mirë për të mbijetuar dhe për t’i kaluar gjenet e tyre brezave të ardhshëm sesa fëmijët që pranuan me qetësi fatin e tyre. Në shoqëritë e gjuetarëve-mbledhësve, vetëm një person i çmendur ose jashtëzakonisht i pakujdesshëm e linte një fëmijë të vogël vetëm gjatë natës dhe në protestën më të vogël të fëmijës, një nga të rriturit do të vinte në ndihmë.
Kur fëmija juaj qan sepse ju e keni vënë në gjumë vetëm, ai nuk po teston vullnetin tuaj! Ai sinqerisht ka frikë për jetën e tij. Ai qan sepse ne të gjithë jemi ende gjuetarë-mbledhës sipas gjeneve tona, kështu që gjenet e tij i tregojnë se të qenit vetëm në errësirë është e barabartë me vetëvrasjen.
Ky është një shembull i hendekut evolucionar midis kushteve në të cilat jetuan paraardhësit tanë, në kohën kur u formua gjenomi ynë, dhe kushteve në të cilat jetojmë sot. Kushtet e jetesës së të parëve tanë ishin të tilla që edhe një fëmijë në errësirë rrezikohej seriozisht të hahej, ndërsa sot një rrezik i tillë nuk ekziston. Gjatë gjithë historisë së llojit njerëzor, asnjë prind normal apo i afërm apo anëtar tjetër i rritur i komunitetit njerëzor nuk do ta lejonte një fëmijë të vogël të flinte vetëm. Nëse do të ndodhte që fëmija të lihej shumë larg nga të rriturit gjatë natës, klithma e tij do t’i paralajmëronte menjëherë.
Sot, frika e atij fëmije na duket e paarsyeshme, sepse nuk ka më rrezik, kështu që njerëzit supozojnë se fëmija po bën një shfaqje. Ose, nëse lexojnë këshillat e “ekspertëve”, arrijnë në përfundimin se fëmija thjesht po ua vë në provë durimin dhe se është i llastuar. Dhe më pas ata kërkojnë nga fëmija të arsyetojë, në vend që t’i besojnë intuitës së tyre, e cila u thotë se fëmija që qan dëshiron të jetë me ta.
Pra, çfarë duhet të bëjmë për këtë hendek evolucionar?
Ne mund të bëjmë siç na këshillojnë ekspertët dhe të përfshihemi në një konflikt vullnetesh, ose të bëjmë atë që na thonë gjenet tona dhe të gjejmë një mënyrë të përshtatshme që fëmija të flejë pranë nesh. Shumë kohë më parë, kur djali im ishte i vogël dhe unë isha në studime pasuniversitare, nuk e kisha këtë dilemë. Ne jetonim në një apartament me një dhomë, kështu që nuk kishte asnjë mënyrë për ta vënë atë të flinte në një dhomë tjetër. Në disa mënyra, jeta është më e thjeshtë kur je i varfër sesa kur mund të përballosh një apartament ose një shtëpi me shumë dhoma. /natalmedia.com/
*Materialet dhe informacionet në këtë portal nuk mund të kopjohen, të shtypen, ose të përdoren në çfarëdo forme tjetër për qëllime përfitimi pa miratimin e drejtuesve të “natalmedia”